Dat zegt Zalm in een interview met Het
Financieele Dagblad, donderdag 4 maart.
Gerrit Zalm wil het nog eens gezegd hebben. "U ziet het, ik zit goed in
mijn vel."
De bestuursvoorzitter van ABN Amro is opgelucht. Na maanden wachten heeft de
Nederlandsche Bank (DNB) geoordeeld dat hij deskundig genoeg is om een grote
bank te leiden, hoewel de AFM er anders over denkt. Oud-WRR-voorzitter
Michiel Scheltema, door het kabinet aangetrokken om de bevindingen van zowel
DNB als de AFM te toetsen, onderschrijft het oordeel van DNB.
De tegenstrijdige oordelen van de twee toezichthouders over zijn verleden als
cfo van DSB Bank waren voor iedereen zichtbaar. De roep om zijn vertrek
klinkt nog steeds. Dat hij ondanks het fiat van DNB een blauw oog heeft
opgelopen, ontkent Zalm. Hij is er "klaar voor" om aan zijn grote
klus te beginnen, de integratie van ABN Amro en Fortis.
Het negatieve oordeel van de AFM ligt op straat. Bent u blij met deze
transparantie van Scheltema en minister Jan Kees de Jager?
"Ik was verrast door het uitgebreide rapport van Scheltema. Eerlijk
gezegd had ik een tweeregelig briefje verwacht. Toch ben ik er blij mee dat
hij het zo uitgebreid heeft gedaan en dat het publiekelijk bekend is
geworden. Anders was het meningsverschil binnenskamers gebleven en waren er
later weer documenten gelekt over de mening van de AFM. Dan was alles weer
van voren af aan begonnen."
Het negatieve AFM-advies blijft hangen. Bent u toch beschadigd?
"DNB heeft mij oké bevonden en Scheltema heeft mij oké bevonden.
Bovendien heeft hij de onderbouwing van de AFM als onvoldoende beoordeeld.
De minister van Financiën heeft het fiat van DNB bekrachtigd. Daarmee is het
voor mij klaar. Ik hoop dat het parlement hieruit dezelfde consequentie
trekt. Ik denk dat het de AFM is die een probleem heeft."
In de Tweede Kamer eisen sommige partijen toch uw vertrek.
"Het is verkiezingstijd en dit is te mooi voor de oppositie om te laten
liggen."
Hebt u overwogen tussentijds op te stappen, zoals Ed Nijpels?
"Geen moment. Toen ik de aanbeveling van de AFM onder ogen kreeg, zag ik
dat die rammelde. Deze bank kan ook niet opnieuw een wisseling aan de top
hebben."
De AFM heeft u als onvoldoende deskundig betiteld. Toch moet u verder met
deze toezichthouder.
"Ik heb Hans Hoogervorst (voorzitter van de AFM, red.) al een sms
gestuurd dat het goed is om te praten. Hij heeft daar positief op
geantwoord. Het was soms een kafkaëske ervaring met de AFM in de afgelopen
maanden, maar ik koester geen wraakgevoelens. Ik heb geen fantasieën om het
de AFM moeilijk te maken. Ik wil een goede, zakelijke relatie met de
toezichthouders. Dit moet ons niet achtervolgen."
Na alle kritiek op de toezichthouders wil de AFM streng zijn voor de
financiële sector. Hebt u daar begrip voor?
"Niet in mijn concrete geval. Ik begrijp dat een toezichthouder zijn
tanden moet laten zien, maar dan wel in alle redelijkheid."
Is het systeem met twee autonome toezichthouders nog houdbaar na de ruzie
van DNB en AFM?
"Ik vind dit model nog altijd het minst slechte. In termen van
transparantie is het goed dat met twee toezichthouders de minister en de
Tweede Kamer ook verschillende afwegingen te zien krijgen. Het is bovendien
een risico om alle rollen onder één dak te plaatsen. Een te grote
machtsconcentratie is ook gevaarlijk, het kan een organisatie verlammen."
De AFM vindt dat u te weinig hebt bereikt bij DSB.
"Het glas was leeg bij DSB Bank toen ik er cfo werd. Het was halfvol toen
ik negen maanden later vertrok. Maar de AFM vindt dat het glas vol had
moeten zijn. Ik heb geen problemen veroorzaakt bij DSB. Ik heb wel
verbeteringen doorgevoerd, zoals kostenbeheersing en een aanzet tot een
ander verdienmodel. Dat laatste was in de dertig jaar daarvoor niet gebeurd."
Hebt u wel voldoende afstand genomen van het verdienmodel?
"Ik heb van meet af aan gezegd dat het businessmodel financieel en
maatschappelijk niet duurzaam was. Ik heb inderdaad niet gezegd dat het
verwerpelijk was. Ik heb argumenten gebruikt die effectief waren in
vergaderingen. We zijn in 2008 gaan experimenteren met het vervangen van de
provisies door adviesfees. Dat is in 2009 ingevoerd."
Scheltema stelt dat DNB de bestuursstructuur bij DSB nooit had mogen
goedkeuren. Alle macht was geconcentreerd.
"Dat maakte mijn werk inderdaad niet gemakkelijk, maar ook niet
onmogelijk. Er zijn veel mogelijkheden om invloed uit te oefenen. Een
minister-president heeft ook weinig formele bevoegdheden, zeker in
vergelijking met een minister van financiën. Maar met overtuigingskracht kom
je een heel eind."
Waren de verwachtingen van AFM en DNB over u realistisch?
"Ik ben Zeus niet. Ik kan niet in één jaar van alles realiseren, en ook
nog op het beleidsterrein van collega-bestuurders. Ik ben ook maar een mens.
Bij ABN Amro krijg ik drie jaar de tijd voor de integratie."
Lees ook:
domper voor consument
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl